Sztuka wojenna - Sun Zi

Dwa i pół tysiąca lat temu żyło w Chinach dwóch wielkich mędrców, których dzieła i przesłanie są aktualne po dziś dzień. Jednym z tych wybitnych mieszkańców Państwa Środka był Sun Zi, drugim Konfucjusz.

W ideach konfucjańskich stale występowała niechęć do działań zbrojnych, gdyż wojny zaburzają niebiański spokój. Wartości takie jak przestrzeganie obowiązków wynikających z hierarchii społecznej, zachowywania tradycji, czystości, ładu i porządku stanowią podstawę stabilnego państwa. Co ciekawe, we współczesnych społeczeństwach Azji Wschodniej, wartości promowane przez Konfucjusza są nadal ważnym elementem ich funkcjonowania. Konfucjusz, jest również autorem znanej wszystkim maksymy: „Nie czyń innym, czego dla siebie nie pragniesz" (Dialogi" XII, 2).

Jednak nie wszyscy, ze względu na ambicję, żądzę władzy oraz prawdziwe lub wyimaginowane obrazy rzeczywistości, są w stanie funkcjonować zgodnie z zasadami „pięciu powinności”. Dla nich pisał swe wersy inny mistrz – Mistrz Sun. Jego „Sztuka wojenna” przez wieki była traktowana przez wojowników-intelektualistów, (a przez to i często zwycięskich wodzów) jako podstawa i podręcznik prowadzenia działań zbrojnych. Na trzynaście rozdziałów, w których Sun Zi zawarł swoje rady dla dowódców wojskowych składają się mądrości, wydać by się mogło, oczywiste - nie atakuj, gdy jesteś słabszy, szukaj słabych punktów przeciwnika, staraj się poznać jego zamiary,bądź miłosierny dla pokonanych wrogów, wykorzystuj zasoby przeciwnika, zamiast sprowadzać własne.Jednak do tej pory są one drogowskazem dla wojskowych, planujących zbrojne działania. Ich nie przestrzeganie prostą drogą prowadzi, jeżeli nie do klęski, to na pewno do strat, których stosując mądrości Mistrza Sun można byłoby uniknąć.
W świecie, gdzie staramy się wszystko uprościć i przyspieszyć obowiązuje skrócona wersja nauk Sun Zi:

1. Wygrać bez walki – osiągnąć cel bez niszczenia go
2. Unikaj silnych stron przeciwnika - wykorzystuj słabości
3. Wygraj wojnę informacyjną – kłam, oszukuj, zdobywaj niezbędną wiedzę wykorzystując wywiad.
4. Przygotuj się – uderzaj szybko i zdecydowanie, tak przełamiesz opór
5. Zmuś przeciwnika do walki w czasie i miejscu, które jest dla ciebie najdogodniejsze
6. Wódz musi być przykładem dla podwładnych

Może i banalne, ale gdyby spojrzeć na skuteczność opisanych w książce działań przez pryzmat  operacji wojsk rosyjskich na Krymie (sławetne „zielone ludziki”, które mogą kupić niezbędny do tej operacji sprzęt w ”każdym sklepie z czołgami”) – i  zajęcie całkiem pokaźnego terytorium bez strat własnych, a później udawanie, że nic się o tym nie wie, to mamy doskonały dowód na słuszność tez stawianych przez wybitnego Chińczyka.
Nauki Mistrza Sun przydają się współcześnie również w sporcie, biznesie i wielu innych dziedzinach.

Na koniec jeszcze krótka informacja od wydawcy:
Książka ta została wydana zgodnie z chińską tradycją introligatorską [...]. W Chinach arkusze papieru zadrukowywano tylko po jednej stronie, po czym składano na pół, drukiem na zewnątrz. Tak przygotowaną książkę umieszczano między dwiema deseczkami i zszywano razem przez dziurki znajdujące się przy wolnych brzegach złożonych kartek. 

Tytuł: Sztuka wojenna
Autor: Sun Zi
Wydawnictwo: Wydawnictwo Olesiejuk
Data wydania: 2017